حق ارتفاقی یعنی حقی که شما در ملک دیگران دارید!
زمینی را تصور بکنید که راه مستقلی ندارد و مالک آن برای رسیدن به زمین باید از زمین فرد دیگری رد شود، حال اگر مالک آن زمین اجازه عبور به آن فرد را ندهد چه می شود؟! آیا اصلا او می تواند چنین کاری بکند؟!
حتما خیلی دیده اید که ساختمانی نوساز برای اینکه بتواند سیستم لوله کشی گاز داشته باشد باید آن را از دیوار همسایه خود عبور دهد، حال آیا مالک آن می تواند اجازه این کار را ندهد؟!
جواب هردو سوال بالا هم بله هست و هم خیر
برای اینکه بدانیم چه مواقعی مالکین این حق را دارند و چه مواقعی ندارند لازم است اطلاعات مختصری درمورد حق ارتفاقی داشته باشیم؟
حق ارتفاقی یعنی چه؟
ارتفاق در لغت به معنای تکیه کردن بر آرنج یا از چیزی یاری گرفتن است در اصطلاح حقوقی نیز حق ارتفاق عبارت از حق ملکی در ملک دیگری است، برای کمال استفاده از ملک دارنده این حق. به عبارتی حق ارتفاق حقی است که به موجب آن صاحب ملکی به اعتبار مالکیت خود، میتواند از ملک دیگری استفاده کند. مانند حق عبور، یا ناودان یا حق داشتن پنجره. مثلاً کسی برای آبیاری یا رفتن به ملک خود، میتواند از ملک دیگری عبور نماید که از آثار مالکیت است.
اما همیشه هم اینطور نیست که صرف داشتن مالکیت بر یک ملک، حقوقی برای ما به وجود بیاورد و حقوق ارتفاقی نیز شرایط خاص خود را دارد.
اسباب ایجاد حق ارتفاق
قرارداد
طبق ماده ۹۴ قانون مدنی صاحبان املاک می توانند در ملک خود هر حقی را که بخواهند به دیگری قرار دهند به عبارتی چنانچه شما قرارداد یا رضایتنامه ای از فردی داشته باشید که در آن حق استفاده ای به شما داده شده باشد صاحب حقوق ارتفاقی خواهید بود
قانون
قانون هم در مواردی حق ارتفاق برای عده ای قائل شده است مثلا زمینی که بالاتر از زمین دیگر است، بر حسب طبیعت که قانون نیز آن را محترم میشمارد؛ دارای حق ارتفاق برای فاضلاب و آب باران نسبت به زمین پائینتر است. پس شما به موجب قانون هم می توانید صاحب حقوقی در زمین دیگری باشید.
گذر زمان
اگر کسی از قدیم در خانه یا ملک دیگری حق ارتفاقی داشته باشد دیگر مالک آن ملک نمی تواند مانع استفاده فرد از آن حق شود که این موضوع به صراحت در ماده ۹۷ قانون مدنی نیز قید شده است. اما اگر صاحب ملکی حقی از جمله عبور از ملک به کسی داده باشد می تواند به راحتی از تصمیم خود برگردد و مانع استفاده از ملک خود شود.
خصوصیات حق ارتفاق
حال تنها چند نکته کوچک مانده تا بتوانیم به سوالات مطرح شده در ابتدای یاداشت پاسخ دهیم که عبارتند از :
۱- حق ارتفاق قائم به ملک است یعنی مختص ملک بوده و نه مختص فردی خاص به عبارتی با تغیر مالک حق ارتقاق نیز به مالک جدید منتقل میگردد .
۲- حق ارتفاق تابع ملک است بعنی نمی تواند به صورت جداگانه آن را به دیگری واگذار کرد.
۳- حق ارتفاق به وجود آمده دايمی است و با تغییر مالک از بین نمی رود
۴- و در اخر حق ارتفاق قابل تقسیم نیست به عنوان مثال اگر زمینی دارای حق ارتفاق باشد و آپارتمان در آن زمین ساخته شود مالک تک تک واحد های آن دارای همان حق خواهند بود نه اینکه این حق به نسبت مساوی بین آنها تقسیم شود.
حال با توجه به نکاتی که گفته شد می توان گفت مالک زمینی که در ابتدای یاداشت گفته شد اگر داری حق ارتفاقی از آن زمین باشد کسی نمی تواند مانع عبور او شود این امر درمورد درمورد عبور لوله های گاز نیز همین پاسخ را دارد اما چنانچه ملک دارای حق ارتفاق در ملک دیگری نباشد طبیعی است که مالک بتواند مانع استفاده از ملک خود توسط دیگران شود. نکته ای که خریداران ملک می بایستی حتما به آن توجه داشته باشند این است که قبل از خرید بدانند درصورت خرید آن ملک دیگران چه حقی در ملک اینها خواهند داشت و اینها در ملک دیگران چه حقی خواهند داشت ، حقوق ارتفاقی معمولا در اسناد مالکیت و مبایعه نامه ها قید میگردد.
و نهایتا هم این که قطعا نظرات شما چراغ پیش روی ما برای ادامه خواهد بود پس حتما ما را از نظرات خود در انتهای پست بی بهره نگذارید و همچنین اگر سوالی دارید که پاسخ آن را با خواندن این مقاله نگرفته اید می توانید در صفحه اول سایت باما درمیان بگذارید تا توسط کارشناسان تیم یک دو سه پاسخ داده شده و از طریق پیامک به شما اطلاع داده شود یا می توانید اپلیکیشن یک دو سه را رایگان دانلود کنید و به صورت تلفنی با کارشناسان ملکی و حقوقی در ارتباط باشید.
بنیانگذار تیم یک دو سه
کارشناس مسکن ، مشاور حوزه املاک
۰ نظر